2016-06-15: Drugie zalecenie KE dot. rozporządzenia dublińskiego
Aby lepiej zarządzać kryzysem uchodźczym i ewentualnie przywrócić przekazywanie osób ubiegających się o azyl do innych państw członkowskich na podstawie rozporządzenia dublińskiego, Komisja przyjęła dziś drugie zalecenie w sprawie konkretnych środków, jakie Grecja powinna podjąć w celu pełnego wdrożenia norm w dziedzinie azylu. W zaleceniu zauważono, że mimo trudnej sytuacji, z którą ma do czynienia Grecja, od przyjęcia pierwszego zalecenia w lutym czyni ona stałe wysiłki w usprawnianiu swojego systemu azylowego, co obejmuje wzmacnianie zdolności służby azylowej i zdolności przyjmowania uchodźców oraz tworzenie ram bezpłatnej pomocy prawnej i ustanawianie nowych organów odwoławczych. Wciąż należy jeszcze jednak osiągnąć dalsze postępy, zanim możliwe będzie – zgodnie z tegorocznym celem – wznowienie przekazywania nielegalnych migrantów na podstawie rozporządzenia dublińskiego.
Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: W ostatnich miesiącach, mimo ciągłego obciążenia związanego z trwającym kryzysem migracyjnym, Grecja osiągnęła postępy w usprawnianiu swojego systemu azylowego i zapewnianiu lepszych warunków dla migrantów i uchodźców. Komisja, wspólnie z innymi państwami członkowskimi, będzie w dalszym ciągu wspierać Grecję w zakresie odpowiedniego zarządzania dużą liczbą osób ubiegających się o azyl obecnych w tym kraju, dzięki czemu będzie on w stanie stopniowo powracać do systemu dublińskiego.
Władze państw członkowskich muszą zdecydować – pod nadzorem sądów krajowych i europejskich – czy uznają, że warunki pozwalają na przywrócenie przekazywania osób do Grecji na podstawie rozporządzenia dublińskiego. Zalecenie Komisji stanowi plan działania, w którym określono kroki, które Grecja musi podjąć, aby uzyskać sprawnie funkcjonujący systemu azylowy i być w pełni częścią europejskiego systemu dublińskiego.
W dzisiejszym zaleceniu stwierdza się, że od czasu przyjęcia pierwszego zalecenia władze greckie nieustannie pracują – przy wsparciu Komisji, Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), państw członkowskich i organizacji międzynarodowych – w celu poprawy funkcjonowania systemu azylowego, z uwzględnieniem wskazanych w zaleceniu niedociągnięć.
Przy finansowym wsparciu Komisji Grecja znacznie zwiększyła swoją ogólną zdolność przyjmowania nielegalnych migrantów i osób ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej oraz osiągnęła postępy w zakresie tworzenia regionalnych urzędów azylowych i rekrutacji większej liczby personelu służby azylowej. Dzięki temu zwiększono zdolność do rozpatrywania wniosków. Grecka służba azylowa podwoiła zasoby ludzkie w stosunku do 2015 r. Dokonano także znaczącego postępu w odniesieniu do długoletnich zaległości w rozpatrywaniu spraw azylowych.
Jednocześnie obecny kryzys uchodźczy i migracyjny w dalszym ciągu stanowi ogromne obciążenie dla systemu azylowego i migracyjnego Grecji. Dzieje się tak, ponieważ jest to państwo pierwszego wjazdu na szlaku wschodniośródziemnomorskim. Choć od czasu wejścia w życie postanowień oświadczenia UE-Turcja doszło do znacznego spadku liczby codziennie napływających migrantów, na Grecję nałożone zostały nowe obowiązki.
Przyjęte dziś zalecenie określa konkretne kroki, które Grecja musi podjąć, aby powrócić do systemu dublińskiego, skupiając się przede wszystkim na:
- ustanowieniu trwałych i tymczasowych otwartych ośrodków recepcyjnych o odpowiednich warunkach oraz zapewnieniu dostępu do edukacji małoletnim;
- umożliwieniu łatwego dostępu do procedury azylowej, m.in. poprzez dołożenia starań, by greckie służby azylowe posiadały odpowiedni personel i były dobrze zorganizowane;
- bezzwłocznym ustanowieniu nowego organu odwoławczego oraz dołożeniu starań, by posiadał on odpowiedni personel, aby możliwe było rozpatrywanie wszystkich obecnych i przyszłych wniosków;
- zapewnieniu dostępu do skutecznej w praktyce bezpłatnej pomocy prawnej;
- ustanowieniu struktur dla wnioskodawców wymagających szczególnej troski, w tym małoletnich bez opieki, m.in. poprzez wdrożenie odpowiedniej procedury przyznawania opieki prawnej.
W zaleceniu wzywa się Grecję do złożenia pierwszego sprawozdania do końca czerwca, a następnie co miesiąc, w których wykaże ona obszary, w których osiągnęła postępy, oraz działania podjęte przez władze greckie w celu usunięcia braków w swoim systemie azylowym. Komisja przedstawi sprawozdanie z postępów poczynionych przez władze greckie we wrześniu i zaktualizuje swoje szczegółowe zalecenia. Ostatecznym celem jest wznowienie przekazywania nielegalnych imigrantów w ramach systemu dublińskiego do końca grudnia, zgodnie z planem działania przywrócenia strefy Schengen.
Kontekst
Aby wspólny europejski system azylowy funkcjonował, muszą istnieć realne możliwości zawracania osób ubiegających się o azyl do pierwszego państwa UE, do którego przybyły – zgodnie ze wspólnie uzgodnionymi unijnymi przepisami. Po wydaniu dwóch orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS), których dopatrzono się braków systemowych greckiego systemu azylowego, od 2011 r. państwom członkowskim nie udało się przekazać nielegalnych migrantów do Grecji na podstawie rozporządzenia dublińskiego.
W dniu 10 lutego Komisja przyjęła skierowane do Grecji zalecenie w sprawie pilnych środków, które należy podjąć celem ewentualnego przywrócenia przekazywania osób na podstawie rozporządzenia dublińskiego. Od czasu wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 2011 r. Grecja wprowadziła kilka usprawnień i podjęła działania, aby usunąć niedociągnięcia w swoim systemie azylowym, co uważnie monitorowały Komisja, Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu i państwa członkowskie.
Komisja Europejska przeznaczyła znaczne środki finansowe na wspieranie Grecji w staraniach o przystosowanie zarządzania systemem azylowym do standardów UE.
Od początku roku 2015 na pomoc w tej sytuacji nadzwyczajnej Grecji przyznano ogółem 262 mln €. Środki przekazano z funduszy przeznaczonych na sprawy wewnętrzne (Fundusz Azylu, Migracji i Integracji (AMIF) oraz Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ISF)) – bezpośrednio władzom greckim lub za pośrednictwem agencji unijnych i organizacji międzynarodowych działających w tym kraju. Były one przeznaczone przede wszystkim na działania ukierunkowane na: zwiększenie zdolności władz greckich w zakresie przetwarzania wniosków o udzielenie azylu, stworzenie lepszych warunków dla migrantów wymagających szczególnej troski oraz wzmocnienie procesu rejestracji migrantów i procesu rozpatrywania wniosków. Zamierzano zwiększyć zasoby ludzkie, zapewnić lepszą infrastrukturę IT i dostęp do informacji oraz zwiększyć dostępność tłumaczy ustnych.
Ta pomoc w sytuacji nadzwyczajnej, z jaką mamy do czynienia, uzupełnia udzielone na okres 2014–2020 wsparcie w wysokości 509 mln €przyznane za pośrednictwem własnych krajowych programów w ramach środków AMIF i ISF. Grecja została głównym beneficjentem środków UE przeznaczonych na sprawy wewnętrzne wśród państw członkowskich UE.
Dodatkowe informacje
Drugie zalecenie Komisji w sprawie pilnych środków, które musi podjąć Grecja celem przywrócenia przekazywania osób na podstawie rozporządzenia dublińskiego
ARKUSZ INFORMACYJNY: Zarządzanie kryzysem uchodźczym: Wsparcie finansowe UE dla Grecji
Komunikat prasowy Powrót do strefy Schengen Komisja przedstawia plan przywrócenia pełnego funkcjonowania systemu Schengen
<< powrót
